jak pozbyć się nawyku dosłownego tłumaczenia wyrazów lub zdań

Moim sposobem jest czytanie po angielsku. Zalezy na jakim jestes poziomie nauki - warto jednak poszukać jakichś interesujących tekstów/książek/artykułów odpowiednich do poziomu i czytać... szybko w ten sposób poznajesz różne zwroty i wyrażenia, oraz ogarniasz tekst nawet nie rozumiejąc wszystkich słów - starasz się zrozumieć sens i kontekst - co jest właśnie kluczem do pozbycia się nawyku dosłownego tłumaczenia.. oczywiście warto jest to robić często i systematycznie, z czasem nawet podświadomie zaczniesz kojarzyć np. prawidłowy szyk zdania albo kolejnosć wyrazów w zwrotach których będziesz chciał użyć.

W takich sytuacjach sprawdza się wprowadzenie sprzężenia zwrotnego, które korygowałoby problem.
Mogłoby to się odbyć następująco:
- zapoznać się z jakimś tekstem, dialogiem itp. i upewnić się, że go rozumiemy
- przetłumaczyć go maksymalnie szybko pisząc lub mówiąc zależnie od tego gdzie jest problem (nagrywać jeżeli mówimy).
- zaznaczyć błędy (tu przydałby się pomoc innej osoby, ale na pewnym poziomie można dużo wyłapać samemu np. pracując ze słownikami)
- powtórzyć tłumaczenie jeszcze raz np. następnego dnia.
- znów poszukać błędów
- jeżeli nadal tłumaczenie jest niezadowalające powtarzać ćwiczenie, aż do skutku.

To jest tylko jedno z ćwiczeń. Ludzie chwalą sobie np. metodę Callana, która wyrabia prawidłowe odruchy w mówieniu. Nie należy zaniedbywać wszelkich kontaktów z naturalnym językiem angielskim: filmy, książki, rozmowy. Tak naprawdę to doświadczenie językowe buduje nam poprawność odruchowego stosowania struktur gramatycznych, idiomów itp.

słuchać dobrze nagranych audiobooków, podcastów, stacji radiowych, stacji telewizyjnych ( szczególnie prowadzonych przez Anglików dla obcokrajowców - gdzie lektorzy mówią bardzo starannie) ....

Odpowiem dowcipem:
Student zaczepia babcię na ulicy:
-Przepraszam Panią, jak dostać się do filharmonii?
Babcia na to:
-ćwiczyć, ćwiczyć i jeszcze raz ćwiczyć!

I tak samo z angielskim :)
A tak całkiem serio to trzeba jak najwięcej czytać i słuchać po angielsku. W ten sposób nabywamy i utrwalamy struktury języka.

Ja też czytam, o ile to czytaniem można nazwać, bo dużo muszę (mam nadzieje na razie tylko) tłumaczyć oraz słucham (podcasty, filmy z napisami polskimi lub niemieckim, bo wtedy ćwiczę oba języki). Dzięki temu poznaje nowe struktury i zlepki słów oraz zdań. Samo przechodzi. Potrzeba czasu i systematyczności. Pozdrawiam!

jak najwięcej oglądać, słuchać i czytać po angielsku, a potem mówić, używać poznanych zwrotów
można nawet w podeszłym wieku zacząć myśleć w innym języku

Ja stosuję do niektórych tekstów metodę Broniarka, samemu tłumaczę tekst na polski zapisując na kartce lub w pliku, następnie tłumaczę z polskiego na angielski nie zaglądając do oryginału
potem porównuję z oryginałem zaznaczam miejsca błędów ale nie poprawiam
następnego dnia albo po paru godzinach usiłuję nanieść poprawki na błędne miejsca i porównuje z oryginałem i tak pare razy aż będzie bez błedu, po paru dniach znów tłumaczę z polskiego na angielski bez zaglądania i powtarzam powyższy cykl
- bardzo żmudne, trudne ale bardzo bardzo skuteczne.